Często chcemy, by nasz kod wykonał się kilkukrotnie, nie wiedząc jednocześnie, ile dokładnie razy ma się powtórzyć.

Nasz problem rozwiązują wtedy pętle

Pętla for

Pętla for służy do powtarzania kodu ograniczoną liczbę razy.

Stwórzmy nowy plik.

easy_python = ["ABC", "It's easy as 1 2 3", "As simple as do re mi"]

for txt in easy_python:
    print(txt, len(txt))

Pętla wykona się dla każdego elementu naszej tablicy.

Pętla składa się z dwóch części:

1. Deklaracji pętli, for txt in easy_python. Deklaracja pętli określa po prostu, jak nasza pętla ma działać.

2. Ciała pętli, czyli kodu który ma się wykonać za każdym powtórzeniem pętli.

Deklaracja pętli składa się ze słowa kluczowego for i trzech kolejnych elementów.

1. Pierwszym elementem jest zmienna sterująca txt. Może mieć dowolną nazwę, jaką będziemy wykorzystywać w ciele pętli. Tworzymy zmienną txt, która będzie przechowywać informację o elemencie, który właśnie wykorzystujemy.

2. Drugim elementem jest warunek: in Warunek ten sprawdzany jest przez każdym wykonaniem pętli - jej ciało wykona się tylko wtedy, jeżeli nasz warunek jest prawdziwy - tzn bierzemy kolejny, niepusty element z listy (a jeżeli jest fałszywy, pętla się kończy, nie mamy więcej elementów w liście).

3. Trzecim wyrażeniem jest sekwencja elementów czyli lista: easy_python.

range()

Innym sposobem stworzenia pętli for jest zadanie ile razy ma wykonać się pętla. Funkcja range() - range(start, stop, krok) nie tworzy bezpośrednio listy, zamiast tego zwraca zakres liczb. Zawsze od start do stop(bez wartości stopu!).

for i in range(5):  # i = 0, 1, 2, 3, 4 -> domyślnie od zera [0, 5) 
    print(i)

for i in range(10, 50, 10):  # i = 10, 20, 30, 40 -> [10, 50) co 10
    print(i)

Stwórzmy nowy przykład, w którym, na której podasz jaka wiadomość ma się wyświetlić - i ile razy ma to zrobić.

user_message = input("Podaj wiadomość: ")
number = int(input("Podaj ile razy: "))

for i in range(number): 
    print(i, user_message)

Teraz nasza zmienna i porusza się (iteruje) po zakresie liczb. Staje się więc naszym licznikiem- ile razy wykonaliśmy polecenie w środku pętli.

To jeszcze jeden przykład na pętlę for. Utwórz plik heroes.py:

heros = ["Knight"] * 3 + ["Killer"] + ["Wizard"] * 2
print(heros)  # lista -> ['Knight', 'Knight', 'Knight', 'Killer', 'Wizard', 'Wizard']

for h in heros:
    if(h == "Killer"):
        print("Found the killer!")

Zadanie 1

Utwórz pętlę, która wypisze liczby od 20 do 40 co drugą wartość

Zadanie 2

Zmodyfikuj kod heroes.py tak, aby listę bohaterów podawał użytkownik. Dodatkowo jeśli osoba Killer nie znajduje się na liście wypisz “There’s no Killer”.

number_of_heros = int(input("Number of heros: "))

heros = []
for _ in range(number_of_heros):
  person = input("Personality type:  ")
  heros.append(person)

print(heros)  # ['Knight', 'Knight', 'Knight', 'Killer', 'Wizard', 'Wizard']

check_killer = False

for hero in heros:
    if(hero.lower() == "killer"):
        print("Found the killer!")
        check_killer = True

if check_killer == False:
  print("There's no Killer")
else:
  print("There's a Killer!")

Pętla while

Istnieje też inna pętla, pętla while. Powtarza ona pewne działanie określoną liczbę razy, aż do momentu spełnienia warunku albo tak długo jak warunek jest spełniony.

Od razu przejdźmy do przykładu:

price = 150

while (price > 100):
    print(price, "zł - za drogo")
    print("Poczekam aż będzie lepsza promocja")
    price = price - 20

print("Już poza pętlą")
print(price, "$ to super promocja!")

Pętla while również składa się z 2 części:

1. Deklaracji pętli while (price > 100):.

2. Ciała pętli oznaczonego wcięciem.

Jeśli się przyjrzymy jej konstrukcja jest bardzo prosta:

1. Słowo kluczowe while (kiedy, dopóki)

2. Warunek w nawiasach (nawiasy opcjonalne), jest sprawdzany po każdym wykonaniu, a pętla wykonuje się dopóki nasz warunek zwraca wartość True, na początku cena 150 jest większa od 100. W ciele pętli obniżamy cenę. Kiedy cena price przestanie być większa od 100, czyli zwróci wartość logiczną False, wyjdziemy z ciała pętli.

Spójrzmy na kolejny przypadek. Teraz wykorzystamy moduł random. Pozwala on dodać do naszego kodu odrobinę losowości. Za pomocą metody randrange() będziemy losować liczby od 0 do 100. Składnia Pythona jest na tyle prosta, że nie musisz znać dosłownie każdej linijki, by zrozumieć ogół działania poniższego programu:

import random

bird = "duck"
while bird != "pigeon":
    print("waiting...")
    if(random.randrange(0, 101) < 30):
        bird = "pigeon"

print("Hurray, I'm a pigeon!")

W poniższych zadaniach możesz użyć zarówno pętli for jak i while.

Zadanie 1

Pobierz od użytkownika tytuły kilku filmów. Poproś użytkownika o ich ocenienie. Wyświetl pary film i ocena.

movie = input("Tytul filmu: ")
grade = input("Ocena filmu w skali 1-10: ")

print("Film pt. " + movie)
print("oceniasz na ", grade)

W razie potrzeby możesz podejrzeć rozwiązanie. Oczywiście, to tylko propozycja. Twój kod może wyglądać inaczej i również działać prawidłowo ;)

number_of_movies = int(input("Podaj liczbę filmów do ocenienia"))

movies_list = []
grades_list = []

# ------- rozwiązanie for -------
for nr in range(number_of_movies):
    movie = input("Tytul filmu: ")
    grade = input("Ocena filmu w skali 1-10: ")
    movies_list.append(movie)
    grades_list.append(grade)
    
# ------ rozwiązanie while ------
i = 0
while (i < number_of_movies):
    i = i + 1
    movie = input("Tytul filmu: ")
    grade = input("Ocena filmu w skali 1-10: ")
    movies_list.append(movie)
    grades_list.append(grade)

for i in range(number_of_movies):
    print("Film pt.", movies_list[i], " : ", grades_list[i])

Zadanie 2

Napisz program, który znajdzie wszystkie liczby, które są podzielne przez 7, ale nie są wielokrotnością 5, między 2000 a 3200 (obie wartości uwzględnione).

for num in range(2000, 3201):
    if num % 7 == 0 and num % 5 != 0:
        print(num)

Jeżeli ten etap mamy za sobą, to czas na kolejny krok naszej Pythonowej przygody!